Pascal'ın Dine Bakış Açısı

Pascal'ın Dine Bakış Açısı, Dinin Olasılığı

Pascal 1623-1662 yılları arasında yaşamış bir Fransız matematikçisi ve filozofudur. Bir matematik dehasıdır. 1642 yılında ilk hesap makinesini icat etmiştir. Ayrıca barometre üzerinde yaptığı araştırmalar ve geliştirdiği yöntemlerle bilime katkıda bulunmuştur. Piere Fermat’la yaptığı mektuplaşmaları çağdaş olasalık kuramının temellerini oluşturmuş, Pascal ayrıca onları kumarla ilgili hesaplarda kullanmıştır....

1654 yılında Pascal bir gece rüyasında yoğun bir metafizik deneyime maruz kalmış ve geride kalan yaşamını din ve felsefeye adamıştır. Pascal Tanrı’nın neden olması veya neden olmaması gerektiği üzerinde derin bir tefekküre dalmış ve sonunda soruna kendini dine adamasını mazur gösterecek ilginç bir çözüm yolu bulmuştur.

Pascal insan mantığının bu tür soruları yanıtlanmasının olanaksız olduğu sonucuna varmış ve kendini dine adamıştır. Pascal’a göre evren o kadar büyüktür ve insan o kadar önemsiz ve küçüktür ki, nasıl düşünürse düşünsün sonuc değişmeyecektir. İnsan’ın ruhu varsa Tanrı da var olmalıdır. Kumarda bile arada bir hiç beklenmeyen bir kombinasyon kazanabilmektedir. Bu açıdan bakınca Tanrı’nın olmaması kesin değildir. Hem zaten bir Tanrı’nın varlığına inanmanın ne gibi bir sakıncası olabilir ki... Tanrı’ya inanmamakla kaybetsem bile fazla bir kaybım olmayacaktır. Ama kazanırsam, beni mutlu bir sonsuz gelecek bekleyecektir....

Pascal bir matematikçi olduğu kadar, olasalıklara büyük önem veren bir kumarbazdır da.. At yarışlarında Tanrı atına oynamanın, rulet oyununda paralarını Tanrı’ya basmanın ne gibi bir tehlikesi olabilir diye düşünmüş ve felsefe ve teolojiyle uğraşmaya başlamıştır. Pascal Tanrı inancının pratik tarafı ile ilgilenmiş, Tanrı’nın var olması olasalığında kendine manevi bir destek aramış ve bulmuştur. Pascal’a göre Tanrı’ya inanmanın hiç bir olumsuz ve kötü tarafı olamaz. Tanrı gerçekten var olmasa bile insanın, Tanrı inancına sarılarak maneviyatını yükseltmesi sakıncalı değildir. İnsanın kaybedeceği hiç bir şey yoktur. Tanrı’nın varlığına inanmayan haklı çıksa da onun için sonuç değişmeyecektir. Ama ya yanlış ise! Her hal-u karda Tanrı’nın varlığını reddetmek aptallıktır. Reddetmekle çok şey kaybedilebilir ve hiç bir şey kazanılamaz.. Kabul etmekle ise çok şey kazanılabilir. O durumda kaybedecek hiç bir şey yoktur. Öyle ise seçenek bellidir. İnanmamak için bir insanın aptal olması gerekmektedir.
Pascal’ın bahsinin temeli budur..